Bibliografia – Bezpieczeństwo Wybuchowe

Abstrakt: W artykule zamieszczono zbiorczy wykaz bibliografii poświęconej wybranej problematyce bezpieczeństwa technicznego przestrzeni zagrożonych wybuchem, w oparciu  o Dyrektywy, rozporządzenia, polskie normy, publikacje zwarte oraz artykuły w czasopismach branżowych, na podstawie których powstają artykuły publikowane w STREFIE WIEDZY.

Bibliografię skategoryzowano zgodnie z poniższym wykazem:

1. Dyrektywy, Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady [Dz.U.W.E.dd.mm.rrr.L.nr.poz.]
2. Ustawy, rozporządzenia [Dz.U.Rok.Nr.Poz.]
3. Polskie Normy [Numer].
4. Publikacje zwarte.
5. Artykuły z branżowych czasopismach krajowych i zagranicznych.

Dyrektywy, Rozporządzenia PEiR (wybrane):

1. [Dz.U.W.E.28.1.2000.L.23.57] Dyrektywa 1999/92/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 16 grudnia 1999 r. w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa (piętnasta dyrektywa szczegółowa w rozumieniu art. 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG).
2. [Dz.U.W.E.29.3.2014.L.96.309] Dyrektywa 2014/34/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich odnoszących się do urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej.
3. [Dz.U.W.E.31.12.2008.L.353.1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniające i uchylające Dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1907/2006.
4. [Dz.U.W.E.16.8.1967.L.196.1] Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1967 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawodawczych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych (67/548/EWG).

Ustawy, rozporządzenia (wybrane):

1. [Dz.U.2010.109.719] Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.
2. [Dz.U.2016.0.817] Rozporządzenie ministra rozwoju z dnia 6 czerwca 2016 r. w sprawie wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej.
3. [Dz.U.2010.138.931] Rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej.
4. [Dz.U.2005.243.2063] Rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać bazy i stacje paliw płynnych, rurociągi przesyłowe dalekosiężne służące do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie.
5. [Dz.U.2004.7.59] Rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 23 grudnia 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy produkcji i magazynowaniu gazów, napełnianiu zbiorników gazami oraz używaniu i magazynowaniu karbidu.
6. [Dz.U.2003.169.1650] Obwieszczenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
7. [Dz.U.2002.75.690] Rozporządzenie ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
8. [Dz.U.1999.75.846] Rozporządzenie ministra gospodarki z dnia 6 września 1999 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy magazynowaniu, napełnianiu i rozprowadzaniu gazów płynnych.
9. [Dz.U.1997.132.877] Rozporządzenie ministra rolnictwa i gospodarki żywieniowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie.

Polskie Normy (wybrane):

1. [PN-EN 1127-1:2011] Atmosfery wybuchowe. Zapobieganie wybuchowi i ochrona przed wybuchem. Część 1: Pojęcia podstawowe i metodyka.
2. [PN-EN ISO 1523:2007] Oznaczanie temperatury zapłonu. Metoda równowagowa w tyglu zamkniętym.
3. [PN-EN 13821:2004] Przestrzenie zagrożone wybuchem. Zapobieganie wybuchowi i ochrona przed wybuchem. Oznaczanie minimalnej energii zapłonu mieszanin pyłowo-powietrznych.
4. [PN-EN 14034-1+A:2011] Oznaczanie charakterystyk wybuchowości obłoków pyłu. Część 1: Oznaczanie maksymalnego ciśnienia wybuchu pmax obłoków pyłu.
5. [PN-EN 14034-2+A1:2011] Oznaczanie charakterystyk wybuchowości obłoków pyłu. Część 2: Oznaczanie maksymalnej szybkości narastania ciśnienia wybuchu (dp/dt)max obłoków pyłu.
6. [PN-EN 14034-3+A1:2011] Oznaczanie charakterystyk wybuchowości obłoków pyłu. Część 3: Oznaczanie dolnej granicy wybuchowości DGW obłoków pyłu.
7. [PN-EN 14034-4+A1:2011] Oznaczanie charakterystyk wybuchowości obłoków pyłu. Część 4: Oznaczanie granicznego stężenia tlenu GST obłoków pyłu.
8. [PN-EN 14373:2006] Systemy tłumienia wybuchu.
9. [PN-EN 14491:2012] Systemy ochronne odciążające wybuchy pyłów.
10. [PN-EN 14522:2006] Oznaczanie temperatury samozapłonu gazów i par.
11. [PN-EN 14591-2:2009] Ochrona przeciwwybuchowa w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych. Systemy ochronne. Część 2. Przeciwwybuchowe zapory wodne.
12. [PN-EN 15188:2009] Oznaczanie skłonności nagromadzeń pyłu do samozapalenia.
13. [PKN-CEN/TR 15138:2009] Produkty naftowe i inne ciecze. Przewodnik oznaczania temperatury.
14. [PN-EN 15794:2010] Oznaczanie punktów wybuchowości cieczy palnych.
15. [PN-EN 15967:2011] Oznaczanie maksymalnego ciśnienia wybuchu i maksymalnej szybkości narastania ciśnienia wybuchu gazów i par.
16. [PN-EN 1839:2017-02] Oznaczanie granic wybuchowości i granicznego stężenia tlenu (GST) dla palnych gazów i par.
17. [PN-EN 50281-2-1:2002] Urządzenia elektryczne do stosowania w obecności pyłów palnych. Część 2-1: Metody badania. Metody oznaczania minimalnej temperatury zapłonu pyłu.
18. [PN-EN 50303:2004] Urządzenia grupy I kategorii M1 przeznaczone do pracy ciągłej w atmosferach zagrożonych metanem i/lub pyłem węglowym.
19. [PN-EN 60079-0:2013-03] Atmosfery wybuchowe. Część 0. Urządzenia. Podstawowe wymagania.
    [PN-EN 60079-0:2013-03/A11:2014-03] – poprawka do IEC 60079-0:2011.
20. [PN-EN 60079-1:2014-12] Atmosfery wybuchowe. Część 1. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą osłon ognioszczelnych „d”.
21. [PN-EN 60079-2:2015-02] Atmosfery wybuchowe. Część 2. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą osłon gazowych z nadciśnieniem „p”.
22. [PN-EN 60079-5:2015-08] Atmosfery wybuchowe. Część 5. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą osłony piaskowej „q”.
23. [PN-EN 60079-6:2016-02] Atmosfery wybuchowe. Część 6. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą osłony olejowej „o”.
24. [PN-EN 60079-7:2016-02] Atmosfery wybuchowe. Część 7. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą budowy wzmocnionej „e”.
25. [PN-EN 60079-10-1:2016-02] Atmosfery wybuchowe. Część 10-1: Klasyfikacja przestrzeni. Gazowe atmosfery wybuchowe.
26. [PN-EN 60079-10-2:2015-06] Atmosfery wybuchowe. Część 10-2. Klasyfikacja przestrzeni. Pyłowe atmosfery wybuchowe.
27. [PN-EN 60079-11:2012] Atmosfery wybuchowe. Część 11. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą iskrobezpieczeństwa „i”.
28. [IEC 60079-14] Explosive atmospheres – Part 14: Electrical instalations design, selection and erection.
29. [PN-EN 60079-15:2010] Atmosfery wybuchowe. Część 15. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą budowy typu „n”.
30. [PN-EN 60079-18:2015-06] Atmosfery wybuchowe. Część 18. Zabezpieczenie urządzeń za pomocą hermetyzacji „m”.
31. [PN-EN 60079-20-1:2010] Atmosfery wybuchowe. Część 20-1: Właściwości materiałowe dotyczące klasyfikacji gazów i par. Metody badań i dane tabelaryczne.
32. [PN-EN 60079-26:2015-04] Atmosfery wybuchowe. Część 26. Urządzenia o poziomie zabezpieczenia urządzenia (EPL) Ga.
33. [PN-EN 60079-28:2015-12] Atmosfery wybuchowe. Część 28. Zabezpieczenie urządzeń oraz systemów transmisji wykorzystujących promieniowanie optyczne.
34. [PN-EN 60079-29-1:2017-02] Atmosfery wybuchowe. Część 29-1: Detektory gazu. Wymagania metrologiczne i funkcjonalne detektorów gazów palnych.
35. [PN-EN 60079-30-1:2010] Atmosfery wybuchowe. Część 30-1. Elektryczne rezystancyjne ogrzewanie przewodowe. Wymagania ogólne i badania.
36. [PN-EN 60079-31:2011] Atmosfery wybuchowe. Część 31. Zabezpieczenie urządzeń przed zapłonem pyłu za pomocą obudowy „t”.
37. [PN-EN 61241-2-2:2002] Elektryczne urządzenia do stosowania w obecności pyłu wybuchowego. Część 2-2: Metody wyznaczania rezystywności pyłu w warstwach. Norma wycofana i zastąpiona przez PN-EN ISO/IEC 80079-20-2:2016-05.
38. [PN-EN 62485-3:2014-12] Wymagania bezpieczeństwa dotyczące akumulatorów i ich instalowania. Część 3: Akumulatory trakcyjne.
39. [PN-EN ISO/IEC 80079-20-2:2016-05] Atmosfery wybuchowe. Część 20-2: Właściwości materiałowe. Metody badań pyłów palnych.
40. [PN-EN ISO 80079-36:2016-07] Atmosfery wybuchowe. Część 36. Urządzenia nieelektryczne do atmosfer wybuchowych. Metodyka i wymagania.

P – Publikacje zwarte (wybrane):

1. Rolf K. Eckhoff, „Dust explosions in the proces industries”, edycja 3 „Identification, Assessment and Control of Dust Hazards”. Gulf Professional Publishing, 2003.
2. Amyotte P., „An Introduction to Dust Explosions”, edycja 1 „Understanding the Myths and Realities of Dust Explosions for a Safer Workplace”. Butterworth-Heinemann 2013.
3. Bartknecht W., „Explosions. Course, Prevention, Protecion”. Springer-Verlag, 1983.
4. Woliński M., Ogrodnik G., Tomczuk J., „Ocena zagrożenia wybuchem”, Szkoła Główna Służby Pożarniczej, Warszawa 2002.
5. Pod red. Krodylewski W., „Spalanie i paliwa”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocłąw 2005.
6. Podstawka T., „Ocena ryzyka w miejscach pracy zagrożonych występowaniem atmosfer wybuchowych”, Wyd. SANTOR, Sandomierz, 2014.
7. Bąk D., Dziechciarz A., Klapsa W., Lesiak P., „Pyły palne przegląd podstawowych parametrów wybuchowości i zapalności oraz metod badawczych”, standard CNBOP-PIB-BW02P:2016.
8. Kalinowski K., Paliwoda A., Bonca Z., Butrymowicz D., Targański W., pod redakcją Boncy Z., „Amoniakalne urządzenia chłodnicze. Podstawy teoretyczne. Budowa. Działanie. Tom 1”, Wydawnictwo IPPU Masta, 2000.
9. Kalinowski K., „Amoniakalne urządzenia chłodnicze. Instalacje. Zastosowania. Bezpieczeństwo. Tom 2”, IPPU Wydawnictwo Masta, 2005.
10. Koster G. J. „Industrial Proces Cooling”, referat dla The Institute of Refrigeration, November 1994.
11. Stoecker W. F., “Industrial Refrigeration”, rozdz. 12 Safety, Business News Publishing Company Troy, Michigan.
12. Pod redakcją Krodylewski W., „Spalanie i paliwa”, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Wrocław 2011.
13. ANSI/IIAR 2 – 1999 (American National Standard): Equipment, design and Installation of Ammonia Mechanical Refrigeration.
14. Lindborg: Ammonia the obvious refrigerant, referat podczas 19 Międzynarodowego Kongresu Chłodnictwa 1995, vol. IVa.
15. Zalecenia YAA (Komitet dla Bezpieczeństwa Urządzeń Amoniakalnych), Technische regel fur Anlagensicherheit TRAS-110, wyd. 4-2000.
16. Piotrowski T., „Poradnik Pracodawcy. Jak opracować dokument zabezpieczenia przed wybuchem w miejscu pracy”. Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa, 2011.
17. Piotrowski T., „Wytyczne Techniczne. Metody oceny zagrożenia i ryzyka wybuchu oraz środki zabezpieczeń przeciwwybuchowych”. Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa, 2011.
18. Smoleński D., „Teoria materiałów wybuchowych”, Warszawa, MON, 1954.

A – Artykuły w branżowych czasopismach krajowych i zagranicznych (wybrane):

1. Mazur R., Porowski R., Klapsa W., „Wybuchy zbiorników z gazami technicznymi – realne zagrożenie czy przejaskrawiony strach?”. Wydawnictwo CNBOP-PIB, BiTP Vol. 44 Issue 4, 2016, pp. 31–49.
2. Rogalewicz G., Bajdur W. M., „Modelowanie zagrożeń przemysłowych na przykładzie substancji chemicznej – amoniaku”. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Technika, Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa (wcześniej: Edukacja Techniczna i Informatyczna – ISSN 1897-4058), 2014, t. II, s. 325-336.
3. Piotrowski T., „Wzorcowa ocena ryzyka wybuchu w branży przetwórstwa spożywczego”. Instytut Przemysłu Organicznego, Warszawa. Miesięcznik CHEMIK, 2015, 69, 4, s. 225-236.
4. Domański W., „Pyłowe atmosfery wybuchowe”, Centralny Instytut Ochrony Pracy – Państwowy Instytut Badawczy, Bezpieczeństwo Pracy 7/2016.